توسط 
شابک (ISBN) چیست ؟
امروزه برای دریافت کتاب از کتابخانه، کتابفروشی و یا هر کانالِ دریافت کتاب در دنیا، شما نیاز به ISBN دارید.
International standard book number یا به اختصار ISBN، سیستمی بین‌المللی است. جهت شماره‌گذاری کتاب‌ها در این سیستم، هر کتاب یک شماره منحصر به فرد دارد. در سال ۱۹۶۷، قبل از استفاده از این سیستم دسته‌بندی و جستجوی کتاب‌ها بسیار بی‌نظم بود. پس از ابداع این سیستم، به هر کتاب شماره‌ای اختصاص یافت و ردیابی آن را برای افراد راحت‌تر کرد. ISBN تا پایان سال ۲۰۰۶ عددی ۱۰ رقمی بود اما از سال ۲۰۰۷ تعداد ارقام آن به ۱۳ رسید. دلیل این کار نیز تعدد زیاد کتاب‌های الکترونیکی بود که هر ساله منتشر می‌شد. محاسبه ISBN از طریق فرمول ریاضی خاصی انجام می‌گیرد که دارای یک رقم کنترلی برای ارزشیابی شماره می‌باشد. ISBN یک رمز عددی ۱۳ رقمی است که از ۵ بخش مختلف تشکیل شده که هر کدام از آنها مفهوم خاصی دارند. این ۵ بخش به شرح زیر می‌باشد:
• عنصر پیشوند: همیشه دارای ۳ رقم است.
• ثبت گروه: منطقه جغرافیایی و یا زبان خاص آن منطقه را نشان می‌دهد که سیستم ISBN در آن فعال است این بخش ۱ تا ۵ رقم دارد.
• عنصر ثبت: در این بخش ناشر مشخص می‌شود.
• عنصر نشر: در این قسمت شماره ویرایش مشخص می‌شود.
• رقم کنترلی: همیشه آخرین رقمی است که کار ارزشیابی را انجام می‌دهد. این رقم با استفاده از یک الگوریتم ساده به دست می‌آید.
بطور مثال اعداد صفر یا ۱ شناسه کشورهایی است که زبان رسمی آنجا انگلیسی باشد. این کشورها عبارتند از آمریکا، کانادا، انگلیس و استرالیا. از سوی دیگر، عدد ۲ نشاندهنده فرانسه، عدد ۳ آلمان، عدد ۴ ژاپن و غیره، قابل ذکر است که عدد ۹۶۴ شناسه ایران می‌باشد. بخشی که نشاندهنده شناسه ناشر و میزان حجم انتشار کتاب است، احتمال دارد عددی یک یا چند رقمی باشد.
از ISBN برای ثبت کتاب در کتابخانه‌های بین‌المللی و همچنین برای سفارش آن نیز استفاده می‌شود. در حقیقت ISBN به عنوان شماره شناسنامه کتاب است که در پشت جلد کتاب چاپ می‌شود. گفتنی است که در برخی موارد ISBN را با بارکد یکی می‌دانند در صورتی که این دو با هم تفاوت دارند. یکی از کاربردهای ISBN در کتابخانه‌هاست که از طریق آن به راحتی می‌توان کتاب‌ها را شناسایی کرد.
نکته مهمی که باید در نظر داشت این است که برای چاپ مجدد یک کتاب نیازی به دریافت ISBN جدید نیست ولی اگر در کتاب تغییراتی حاصل شود که در نتیجه آن تغییرات متن کتاب و یا شناسنامه آن دچار تغییر شود نیاز است که یک ISBN جدید دریافت شود. در برخی مواقع نیز نویسنده کتاب تصمیم می‌گیرد که تیراژ جدید کتاب خود را به انتشارات دیگری بسپارد که برای این کار نیز باید ISBN جدید اخذ کند.
همانطور که گفته شد ISBN جهت شناسایی کتاب مورد استفاده قرار می‌گیرد و هیچگونه جنبه قانونی برای حق انتشار ایجاد نمی‌کند. با این حال در برخی کشورها، استفاده از ISBN به عنوان یک الزام جهت تعیین انتشارات به کار می‌رود.
شایان ذکر است که تنها ناشر کتاب می‌تواند برای دریافت ISBN اقدام کند.
شابک در ایران:
در سال ۱۳۷۲، با افزایش روزافزون نیاز به استفاده از یک شناسه استاندارد برای کتاب، ایران به عضویت موسسه جهانی شابک درآمد و شماره خاص کشور در این شناسه برای کشور ایران، عدد ۹۶۴ تعیین گردید.همچنین در سال ۱۳۸۶ علاوه بر شناسه ۹۶۴ شناسه ۶۰۰ نیز به ایران اختصاص یافت. با استفاده از شناسه ۱۰ رقمی امکان ثبت یک میلیون کتاب در ایران وجود داشته است .(در حال حاضر علاوه بر شناسه قبلی شناسه ۹۷۸ و عدد ۶۲۲ نیز مختص ایران است )
شابم:
شماره استاندارد موسیقی نیز مانند شابک ۱۳رقم است با این تفاوت که برای شناسایی آثار موسیقی به کار می‌رود که با هدف فروش، اجاره یا حمایت از حق مولف، منتشر شده است. دفتر نت، دفترنت‌های مینیاتوری، آوازی، مجموعه‌های قطعات، ورقه‌های موسیقی پاپ و آثار الکترونیکی برخی از چیزهایی اند که شابم به آنها اختصاص می‌یابد.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر کارشناسان انتشارات میعاد اندیشه آماده‌اند تا راهنمایی‌های دقیقی را در این راستا در اختیار شما قرار دهند.
جهت نیاز به هرگونه توضیح و یا مشاوره با شماره ۰۹۱۲۵۱۲۰۰۶۷ تماس گرفته و یا در تلگرام یا واتساپ پیام بدهید
برای محاسبه هزینه های چاپ کتاب لطفا بر روی محاسبه آنلاین کلیک کنید
نظرات